《大学》原文带拼音
大d à 学xu é
大d à学xu é之zh ī道d ào ,在z ài 明m ín ɡ明m ín ɡ德d é,在z ài 亲q īn 民m ín ,在z ài 止zh ǐ于y ú至zh ì善sh àn 。知zh ī止zh ǐ而ér 后h òu 有y ǒu 定d ìn ɡ,定d ìn ɡ而ér 后h òu 能n én ɡ静j ìn ɡ,静j ìn ɡ而ér 后h òu 能n én ɡ安ān ,安ān 而ér 后h òu 能n én ɡ虑l ǜ,虑l ǜ而ér 后h òu 能n én ɡ得d é。物w ù有y ǒu 本b ěn 末m ò,事sh ì有y ǒu 终zh ōn ɡ始sh ǐ,知zh ī所su ǒ先xi ān 后h òu ,则z é近j ìn 道d ào 矣y ǐ
。
古g ǔ之zh ī欲y ù明m ín ɡ明m ín ɡ德d é于y ú天ti ān 下xi à者zh ě,先xi ān 治zh ì其q í国gu ó;欲y ù治zh ì其q í国gu ó者zh ě,先xi ān 齐q í其q í家ji ā;欲y ù齐q í其q í家ji ā者zh ě,先xi ān 修xi ū其q í身sh ēn ;欲y ù修xi ū其q í身sh ēn 者zh ě,先xi ān 正zh èn ɡ其q í心x īn ;欲y ù正zh èn ɡ其q í心x īn 者zh ě,先xi ān 诚ch én ɡ其q í意y ì;欲y ù诚ch én ɡ其q í意y ì者zh ě,先xi ān 致zh ì其q í知zh ī;致zh ì知zh ī在z ài 格g é物w ù
。
物w ù格g é而ér 后h òu 知zh ī至zh ì,知zh ī至zh ì而ér 后h òu 意y ì诚ch én ɡ,意y ì诚ch én ɡ而ér 后h ò
u 心x īn 正zh èn ɡ,心x īn 正zh èn ɡ而ér 后h òu 身sh ēn 修xi ū,身sh ēn 修xi ū而ér 后h òu 家ji ā齐q í,家ji ā齐q í而ér 后h òu 国gu ó治zh ì,国gu ó治zh ì而ér 后h òu 天ti ān 下xi à平p ín ɡ。自z ì天ti ān 子z ǐ以y ǐ至zh ì于y ú庶sh ù人r én ,一y ī是sh ì皆ji ē以y ǐ修xi ū身sh ēn 为w éi 本b ěn 。其q í本b ěn 乱lu àn 而ér 末m ò治zh ì者zh ě,否f ǒu 矣y ǐ;其q í所su ǒ厚h òu 者zh ě薄b ó,而ér 其q í所su ǒ薄b ó者zh ě厚h òu ,未w èi 之zh ī有y ǒu 也y ě。此c ǐ谓w èi 知zh ī本b ěn 。此c ǐ谓w èi 知zh ī之zh ī至zh ì也y ě
。
②所su ǒ谓w èi 诚ch én ɡ其q í意y ì者zh ě,毋w ú自z ì欺q ī也y ě。如r ú恶w ù恶è臭xi ù,如r ú好h ào 好h ǎo s è
,
此c ǐ之zh ī谓w èi 自z ì谦qi è。故ɡù君j ūn 子z ǐ必b ì慎sh èn 其q í独d ú也y ě。小xi ǎo 人r én 闲xi án 居j ū为w éi 不b ù善sh àn ,无w ú所su ǒ不b ù至zh ì;见ji àn 君j ūn 子z ǐ而ér 后h òu 厌y àn 然r án ,掩y ǎn 其q í不b ù善sh àn ,而ér 著zh ù其q í善sh àn 。人r én 之zh ī视sh ì己j ǐ,如r ú见ji àn 其q í肺f èi 肝g ān 然r án ,则z é何h é益y ì矣y ǐ?此c ǐ谓w èi 诚ch én ɡ于y ú中zh ōn ɡ,形x ín ɡ于y ú外w ài 。故ɡù君j ūn 子z ǐ必b ì慎sh èn 其q í独d ú也y ě。曾z ēn ɡ子z ǐ曰yu ē:“十sh í目m ù所su ǒ视sh ì,十
sh í手sh ǒu 所su ǒ指zh ǐ,其q í严y án 乎h ū!”富f ù润r ùn 屋w ū,德d é润r ùn 身sh ēn ,心x īn 广gu ǎn ɡ体t ǐ胖p án 。故ɡù君j ūn 子z ǐ必b ì诚ch én ɡ其q í意y ì
。
③《诗sh ī》云y ún :“瞻zh ān 彼b ǐ淇q í澳y ù,菉l ù竹zh ú猗y ī猗y ī;有y ǒu 斐f ěi 君j ūn 子z ǐ,如r ú切qi ē
如r ú磋cu ō,如r ú琢zhu ó如r ú磨m ó;瑟s è兮x ī僴xi àn 兮x ī,赫h è兮x ī喧xu ān 兮x ī;有y ǒu 斐f ěi 君j ūn 子z ǐ,终zh ōn ɡ不b ù可k ě谖xu ān 兮x ī。”如r ú切qi ē如r ú磋cu ō者zh ě,道d ào 学xu é也y ě;如r ú琢zhu ó如r ú磨m ó者zh ě,自z ì修xi ū也y ě;瑟s è兮x ī僴xi àn 兮x ī者zh ě,恂x ún 慄l ì也y ě;赫h è兮x ī喧xu ān 兮x ī者zh ě,威w ēi 仪y í也y ě;有y ǒu 斐f ěi 君j ūn 子z ǐ,终zh ōn ɡ不b ù可k ě谖xu ān 兮x ī者zh ě,道d ào 盛sh èn ɡ德d é至zh ì善sh àn 。民m ín 之zh ī不b ù能n én ɡ忘w àn ɡ也y ě
。
④《诗sh ī》云y ún :“於w ū呜戏h ū呼!前qi án 王w án ɡ不b ú忘w àn ɡ。”君j ūn 子z ǐ贤xi án 其q í贤xi án 而ér 亲q īn
其q í亲q īn ,小xi ǎo 人r én 乐l è其q í乐l è而ér 利l ì其q í利l ì,此c ǐ以y ǐ沒m ò世sh ì不b ú忘w àn ɡ也y ě
。
《康k ān ɡ诰g ào 》曰yu ē:“克k è明m ín ɡ德d é。”太t ài 甲ji ǎ曰yu ē:“顾ɡù諟sh ì天ti ān 之zh ī明m ín ɡ命m ìn ɡ。”帝d ì典di ǎn 曰yu ē:“克k è明m ín ɡ峻j ùn 德d é。”皆ji ē自z ì明m ín ɡ也y ě
。
汤t ān ɡ之zh ī《盘p án 铭m ín ɡ》曰yu ē:“苟g ǒu 日r ì新x īn ,日r ì日r ì新x īn ,又y òu 日r ì新x īn 。”《康k ān ɡ诰g ào 》
曰yu ē:“作zu ò新x īn 民m ín 。”《诗sh ī》曰yu ē:“周zh ōu 虽su ī旧ji ù邦b ān ɡ,其q í命m ìn ɡ维w éi 新x īn 。”是sh ì故ɡù君j ūn 子z ǐ无w ú所su ǒ不b ú用y òn ɡ其q í极j í
。
⑤《诗sh ī》云y ún :“邦b ān ɡ畿j ī千qi ān 里l ǐ,惟w éi 民m ín 所su ǒ止zh ǐ。” 《诗sh ī》云y ún :“缗mi án
蛮m án 黄hu án ɡ鸟ni ǎo ,止zh ǐ于y ú丘qi ū隅y ú。”子z ǐ曰yu ē:“于y ú止zh ǐ,知zh ī其q í所su ǒ止zh ǐ,可k ě以y ǐ人r én 而ér 不b ù如r ú鸟ni ǎo 乎h ū?” 《诗sh ī》云y ún :“穆m ù穆m ù文w én 王w án ɡ,於w ū缉q ì熙x ī敬j ìn ɡ止zh ǐ。”为w éi 人r én 君j ūn ,止zh ǐ于y ú仁r én ;为w éi 人r én 臣ch én ,止zh ǐ于y ú敬j ìn ɡ;为w éi 人r én 子z ǐ,止zh ǐ于y ú孝xi ào ;为w éi 人r én 父f ù,止zh ǐ于y ú慈c í;与y ǔ国gu ó人r én 交ji āo ,止zh ǐ于y ú信x ìn
。
子z ǐ曰yu ē:“听t īn ɡ讼s òn ɡ,吾w ú犹y óu 人r én 也y ě;必b ì也y ě使sh ǐ无w ú讼s òn ɡ乎h ū!”无w ú情q ín ɡ者zh ě,不b ù得d é尽j ìn 其q í辞c í,大d à畏w èi 民m ín 志zh ì。此c ǐ谓w èi 知zh ī本b ěn
。
⑥所su ǒ谓w èi 修xi ū身sh ēn 在z ài 正zh èn ɡ其q í心x īn 者zh ě:身sh ēn 有y ǒu 所su ǒ忿f èn 懥zh ì,则z é不b ù得d é其q í正zh èn ɡ
;有y ǒu 所su ǒ恐k ǒn ɡ惧j ù,则z é不b ù得d é其q í正zh èn ɡ;有y ǒu 所su ǒ好h ào 乐l è,则z é不b ù得d é其q í正zh èn ɡ;有y ǒu 所su ǒ忧y ōu 患hu àn ,则z é不b ù得d é其q í正zh èn ɡ。心x īn 不b ù在z ài 焉y ān ,视sh ì而ér 不b ù见ji àn ,听t īn ɡ而ér 不b ù闻w én ,食sh í而ér 不b ù知zh ī其q í味w èi 。此c ǐ谓w èi 修xi ū身sh ēn 在z ài 正zh èn ɡ其q í心x īn
⑦所su ǒ谓w èi 齐q í其q í家ji ā在z ài 修xi ū其q í身sh ēn 者zh ě:人r én 之zh ī其q í所su ǒ亲q īn 爱ài 而ér 辟p ì焉y ān ,之zh ī其q í所su ǒ贱ji àn 恶w ù而ér 辟p ì焉y ān ,之zh ī其q í所su ǒ畏w èi 敬j ìn ɡ而ér 辟p ì焉y ān ,之zh ī其q í所su ǒ哀āi 矜j īn 而ér 辟p ì焉y ān ,
之zh ī其q í所su ǒ敖ào 惰du ò而ér 辟p ì焉y ān ,故ɡù好h ào 而ér 知zh ī其q í恶è,恶w ù而ér 知zh ī其q í美m ěi 者zh ě,天ti ān 下xi à鲜xi ǎn 矣y ǐ。故ɡù谚y àn 有y ǒu 之zh ī曰yu ē:“人r én 莫m ò知zh ī其q í子z ǐ之zh ī恶è,莫m ò知zh ī其q í苗mi áo 之zh ī硕shu ò。”此c ǐ谓w èi 身sh ēn 不b ù修xi ū不b ù可k ě以y ǐ齐q í其q í家ji ā
。
⑧所su ǒ谓w èi 治zh ì国gu ó必b ì先xi ān 齐q í其q í家ji ā者zh ě:其q í家ji ā不b ù可k ě教ji ào ,而ér 能n én ɡ教ji ào 人r én 者zh ě
,无w ú之zh ī。故ɡù君j ūn 子z ǐ不b ù出ch ū家ji ā而ér 成ch én ɡ教ji ào 于y ú国gu ó
。
孝xi ào 者zh ě,所su ǒ以y ǐ事sh ì君j ūn 也y ě;弟t ì者zh ě,所su ǒ以y ǐ事sh ì长zh ǎn ɡ也y ě;慈c í者zh ě,所su ǒ以y ǐ使sh ǐ众zh òn ɡ也y ě。康k ān ɡ诰g ào 曰yu ē:“如r ú保b ǎo 赤ch ì子z ǐ。”心x īn
诚ch én ɡ求qi ú之zh ī,虽su ī不b ú中zh òn ɡ,不b ù远yu ǎn 矣y ǐ。未w èi 有y ǒu 学xu é养y ǎn ɡ子z ǐ而ér 后h òu 嫁ji à者zh ě也y ě
。
一y ī家ji ā仁r én ,一y ī国gu ó兴x īn ɡ仁r én ;一y ī家ji ā让r àn ɡ,一y ī国gu ó兴x īn ɡ让r àn ɡ;一y ī人r én 贪t ān 戾l ì,一y ī国gu ó作zu ò乱lu àn 。其q í机j ī如r ú此c ǐ。此c ǐ谓w èi 一y ì言y án 偾f èn 事sh ì,一y ì人r én 定d ìn ɡ国gu ó。尧y áo 舜sh ùn 率shu ài 天ti ān 下xi à以y ǐ仁r én ,而ér 民m ín 从c ón ɡ之zh ī。桀ji é纣zh òu 率shu ài 天ti ān 下xi à以y ǐ暴b ào ,而ér 民m ín 从c ón ɡ之zh ī。其q í所su ǒ令l ìn ɡ反f ǎn 其q í所su ǒ好h ào ,而ér 民m ín 不b ù从c ón ɡ。是sh ì故ɡù君j ūn 子z ǐ有y ǒu 诸zh ū己j ǐ,而ér 后h òu 求qi ú诸zh ū人r én ;无w ú诸zh ū己j ǐ,而ér 后h òu 非f ēi 诸zh ū人r én 。所su ǒ藏c án ɡ乎h ū身sh ēn 不b ú恕sh ù,而ér 能n én ɡ喻y ù诸zh ū人r én 者zh ě,未w èi 之zh ī有y ǒu 也y ě。故ɡù治zh ì国gu ó在z ài 齐q í其q í家ji ā
。
《诗sh ī》云y ún :“桃t āo 之zh ī夭y āo 夭y āo ,其q í叶y è蓁zh ēn 蓁zh ēn 。之zh ī子z ǐ于y ú归gu ī,宜y í其q í家ji ā
大学之道在明明德
人r én 。”宜y í其q í家ji ā人r én ,而ér 后h òu 可k ě以y ǐ教ji ào 国gu ó人r én 。《诗sh ī》云y ún :“宜y í兄xi ōn ɡ宜y í弟d ì
。”宜y í兄xi ōn ɡ宜y í弟d ì,而ér 后h òu 可k ě以y ǐ教ji ào 国gu ó人r én 。《诗sh ī》云y ún :“其q í仪y í不b ú忒t è,正zh èn ɡ是sh ì四s ì国gu ó。”其q í为w éi 父f ù子z ǐ兄xi ōn ɡ弟d ì足z ú法f ǎ,而ér 后h òu 民m ín 法f ǎ之zh ī也y ě。此c ǐ谓w èi 治zh ì国gu ó在z ài 齐q í其q í家ji ā
。
⑨所su ǒ谓w èi 平p ín ɡ天ti ān 下xi à在z ài 治zh ì其q í国gu ó者zh ě:上sh àn ɡ老l ǎo 老l ǎo ,而ér 民m ín 兴x īn ɡ孝xi ào ;上sh àn ɡ长zh ǎn ɡ长zh ǎn ɡ,而ér 民m ín 兴x īn ɡ弟t ì;上sh àn ɡ恤x ù孤g ū而ér 民m ín 不b ú倍b èi 。是sh ì以y ǐ君j ūn 子z ǐ有y ǒu 絜xi é矩j ǔ之zh ī道d ào 也y ě。所su ǒ恶w ù于y ú上sh àn ɡ,毋w ú以y ǐ使sh ǐ下xi à;所su ǒ恶w ù于y ú下xi à,毋w ú以y ǐ事sh ì上sh àn ɡ;所su ǒ恶w ù于y ú前qi án ,毋w ú以y ǐ先xi ān 后h òu ;所su ǒ恶w ù于y ú后h òu ,毋w ú以y ǐ从c ón ɡ前qi án ;所su ǒ恶w ù于y ú右y òu ,毋w ú以y ǐ交ji āo 于y ú左zu ǒ;所su ǒ恶w ù于y ú左zu ǒ,毋w ú以y ǐ交ji āo 于y ú右y òu 。此c ǐ之zh ī谓w èi 絜xi é矩j ǔ之zh ī道d ào
。
⑩《诗sh ī》云y ún :“乐l è只zh ǐ君j ūn 子z ǐ,民m ín 之zh ī父f ù母m ǔ。”民m ín 之zh ī所su ǒ好h ào 好h ào 之zh ī
,民m ín 之zh ī所su ǒ恶w ù恶w ù之zh ī,此c ǐ之zh ī谓w èi 民m ín 之zh ī父f ù母m ǔ。《诗sh ī》云y ún :“节ji é彼b ǐ南n án 山sh ān ,维w éi 石sh í岩y án 岩y án ,赫h è赫h è师sh ī尹y ǐn ,民m ín 具j ù尔ěr 瞻zh ān 。”有y ǒu 国gu ó者zh ě不b ù可k ě以y ǐ不b ù慎sh èn ,辟p ì则z é为w èi 天ti ān 下xi à僇l ù矣y ǐ
。
《诗sh ī》云y ún :“殷y īn 之zh ī未w èi 丧s àn ɡ师sh ī,克k è配p èi 上sh àn ɡ帝d ì。仪y í监ji àn 于y ú殷y īn ,峻j ùn 命m ìn ɡ不b ù易y ì。”道d ào 得d é众zh òn ɡ则z é得d é国gu ó,失sh ī众zh òn ɡ则z é失sh ī国gu ó。是sh ì故ɡù君j ūn 子z ǐ先xi ān 慎sh èn 乎h ū德d é。
版权声明:本站内容均来自互联网,仅供演示用,请勿用于商业和其他非法用途。如果侵犯了您的权益请与我们联系QQ:729038198,我们将在24小时内删除。
发表评论